قرارهای تامین کیفری چیست؟ و نظارت قضایی، در واقع هنگامی صادر میشود که مقام قضایی یا بازپرس با وجود دلایل و شواهد و قرائن به نتیجه احتمالی قریب به یقین، وقوع جرم توسط متهم، آگاه میشود
و با توجه به اصل بی طرفی در محاکم موظف است که از آزادی بی قید و شرط متهم جلوگیری کند.
چرا که با توجه به موضوع پرونده و نوع جرم و اتهام انتصابی در بعضی مواقع به دلیل نظم عمومی و همینطور حفظ منافع ضرر دیده تا زمان صدور حکم توسط دادگاه صالح باید تحت نظارت و مراقبت باشد.
اما از طرفی با بررسی محتویات پرونده و دفاع موجه، متهم، ممکن است تبرئه شود و اصلا جرمی متوجه او نباشد.
پس با توجه به اصل بیطرفی که اشاره شد،
حقوق طرفین دعوا باید رعایت شود، پس با صدور قرار تامین کیفری و در صورت تودیع آن توسط متهم، میتواند
در زیر سایه ضمانتی که به امانت نزد بازپرس سپرده است تا زمان صدور حکم و البته هر زمان که مقام قضایی احضار نماید مکلف به حضور به موقع باشد.
ماده ۲۱۷ قانون آیین دادرسی کیفری در این مورد مقرر میدارد:
” به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی، جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی، بازپرس
پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم، در صورت وجود دلایل کافی، یکی از قرارهای تامین زیر را صادر میکند:
(الف)- التزام به حضور با قول شرف
(ب)- التزام به حضور با تعیین وجه التزام
(پ)- التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با قول شرف
(ت)- التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با تعیین وجه التزام
(ث)- التزام به معرفی نوبه ای خود به صورت هفتگی یا ماهانه به مرجع قضایی یا انتظامی با تعیین وجه التزام
(ج)- التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام، با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط
(چ)- التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده
با موافقت متهم با تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات
(ح)- اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله
(خ)- اخذ وثیقه اعم از وجه نقد، ضمانت نامه بانکی، اموال منقول یا غیرمنقول
(د)- بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی
تبصره ۱_ در صورت امتناع متهم از پذیرش قرار تامین مندرج در بند (الف)، قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام صادر و در صورت امتناع از پذیرش قرارهای مندرج در بندهای (ب)، (پ)، (ت) و (ث) کفالت صادر میشود.
تبصره ۲_ در مورد بندهای (پ) و (ت)، خروج از حوزه قضایی با اجازه قاضی ممکن است.
تبصره ۳_ در جرایم غیر عمدی در صورتی که به تشخیص مقام قضایی تضمین حقوق بزه دیده به طریق دیگر امکانپذیر باشد، صدور قرار کفالت و وثیقه جایز نیست.”
نکته: با توجه به ماده فوق و ترتیب قرار های ذکر شده درمییابیم که قرار درج شده در هر بند، نسبت به بند بعدی خفیف تر و نسبت به بند قبلی شدید تر شده است.
در توضیح تبصره ۳ بهتر است بدانیم در بعضی جرایم که از آنها به جرائم غیر عمد تعبیر میشود و دارای ارکان و تعریف مشخصی در قانون می باشد
با ذکر مثالی روشن تر خواهد شد؛ ممکن است در تصادفات رانندگی که در اثر بی احتیاطی یا بی مبالاتی که باعث بروز خسارت میشود با توجه به اینکه در صورت دارا بودن بیمه نامه معتبر وسیله نقلیه مقصر
و در صورتی که منجر به جرح یا فوت نباشد
به دلیل قوانین (بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه)، بیمه گر متعهد و ملزم به پرداخت خسارت میباشد از این رو با حفظ منافع زیاندیده صدور قرار تامین در بعضی شرایط خاص منتفی بنظر میرسد.
قرارهای تامین کیفری چیست؟
ماده ۲۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری:
مبلغ وجه التزام، وجه الکفاله و وثیقه نباید در هر حال از خسارت وارد به بزه دیده کمتر باشد.
در مواردی که دیه یا خسارت زیان دیده از طریق بیمه قابل جبران است، بازپرس با لحاظ مبلغ قابل پرداخت از سوی بیمه قرار تامین متناسب صادر میکند.
عدم امکان معرفی کفیل
ممکن است بازپرس پرونده با توجه به شرایط و اتهام انتصابی قرار کفالت صادر کند. بند (ح) ماده ۲۱۷ آ.د.ک. ولی به هر نحو متهم نتواند کفیل معرفی کند یا ملائت کفیل برای بازپرس محرز نباشد.
متهم میتواند به جای معرفی کفیل، وثیقه بسپارد، هرچند ارائه وثیقه بجای معرفی کفیل طبق نکته ای که قبلا بدان اشاره شد، قراری شدیدتر از معرفی کفیل میباشد.
ماده ۲۲۰ قانون آ.د.ک؛
در صورتی که متهم بخواهد به جای معرفی کفیل، وثیقه بسپارد،
بازپرس مکلف به قبول آن و تبدیل قرار است. در این صورت متهم میتواند در هر زمان با معرفی کفیل، آزادی وثیقه را تقاضا کند.
ملائت کفیل
ماده ۲۲۱ قانون آیین دادرسی کیفری:
کفالت شخصی پذیرفته میشود که ملائت او به تشخیص بازپرس برای پرداخت وجه الفکاله محل تردید نباشد.
چنانچه بازپرس ملائت کفیل را احراز نکند، مراتب را فوری به نظر دادستان میرساند. دادستان موظف است در همان روز، رسیدگی و در این باره اظهار نظر کند.
تشخیص دادستان برای بازپرس الزامی است. در صورت تایید نظر بازپرس توسط دادستان مراتب در پرونده درج میشود.
تبصره_ پذیرش کفالت اشخاص حقوقی با رعایت مقررات این ماده بلامانع است.
بازداشت به دلیل عجز از تودیع وثیقه
با صدور قرار تامین کیفری، فورا به متهم ابلاغ و تصویر آن به متهم تحویل داده میشود.
در صورتی که تا پایان وقت اداری متهم به هر دلیل نتواند قرار تامین صادر شده را تامین نماید، منتهی به بازداشت میگردد.
و تا زمان معرفی کفیل یا تودیع وثیقه به میزان قرار صادر شده در بازداشت می ماند، و در صورت بازداشت میتواند تا مدت ده روز از تاریخ ابلاغ قرار بازپرس، نسبت به اصل قرار منتهی به بازداشت یا عدم پذیرش کفیل یا وثیقه اعتراض کند.
البته مرجع قضایی که قرار تامین صادر کرده یا رئیس زندان یا معاون مکلف هستند تمهیداتی را به منظور دسترسی متهم به افرادی که وی برای یافتن کفیل یا وثیقه گذار معرفی می کند
فراهم کرده و هر زمان، متهم کفیل یا وثیقه معرفی نماید، هر چند خارج از وقت اداری و در صورت وجود شرایط قانونی، مرجع صادر کننده قرار یا قاضی کشیک مکلف به پذیرش آن هستند.
آزادی وثیقه یا رفع مسئولیت کفیل
با تودیع وثیقه که غالبا سند ششدانگ ملکی میباشد، یا قبول کفالت توسط کفیل، حسب مورد،
متهم خارج از زندان و بازداشتگاه سپری میکند، اما شرایطی حادث میشود که وثیقه گذار درخواست آزادی وثیقه را میکند.
طبق ماده ۲۲۸ قانون آیین دادرسی کیفری: کفیل یا وثیقه گذار در هر مرحله از تحقیقات و دادرسی با معرفی و تحویل متهم می تواند
حسب مورد، رفع مسئولیت یا آزادی وثیقه خود را از مرجعی که پرونده در آنجا مطرح است درخواست کند.مرجع مزبور مکلف است بلافاصله مراتب رفع مسئولیت یا آزادی وثیقه را فراهم نماید.
تبصره_در مواردی که متهم به علت دیگری از سوی سایر مراجع بازداشت باشد نیز، کفیل یا وثیقه گذار می تواند اعزام وی را درخواست نماید. در این صورت پس از حضور متهم مطابق این ماده اقدام می شود.
یکی دیگر از مواردی که منجر به رفع بازداشت وثیقه یا رفع مسئولیت کفیل میشود، فوت آنهاست.
با فوت وثیقه گذار یا کفیل قرارقبولی کفالت یا وثیقه منتفی میشود و از وثیقه رفع توقیف میشود
چرا که با قبول قرار وثیقه توسط شخص وثیقه گذار یا کفیل، شخصاً ضمانت حضور متهم در زمان احضار را پذیرفته اند و با فوت آنها، وراث قانونی آنها تکلیفی در این باره ندارند.
و همین موجب رفع بازداشت از وثیقه ملکی یا رفع مسئولیت کفیل میشود. مگر آنکه دستور اخذ وجه الکفاله یا ضبط وثیقه صادر شده باشد. و متهم موظف است حسب مورد، نسبت به معرفی کفیل یا ایداع وثیقه جدید اقدام کند.
ضبط وثیقه یا اخذ وجه الکفاله
همانطور که در بالا متذکر شدیم، ارائه وثیقه توسط متهم، ضمانتی برای حضور به موقع به محض احضار در موعد مقرر در دادگاه و دادسرا میباشد و استنکاف از این موضوع عواقبی دارد
که ممکن است متوجه خود متهم یا وثیقه گذار یا کفیل باشد.
در هر صورت مقام قضایی حین قبول وثیقه و تودیع آن با صدور قرار قبولی کفالت یا وثیقه،
به کفیل یا وثیقه گذار تفهیم کرده است که در صورت احضار متهم و عدم حضور او وثیقه یا وجه الفکاله ضبط خواهد شد. مواد ۲۳۰ و ۲۳۱ موید همین مطلب است.
قرارهای تامین کیفری چیست؟ ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی کیفری:
متهمی که برای او قرار تامین صادر و خود ملتزم شده یا وثیقه گذاشته است، در صورتی که حضورش لازم باشد، احضار میشود و هرگاه ثابت شود بدون عذر موجه حاضر نشده است
در صورت ابلاغ واقعی اخطاریه، وجه التزام تعیین شده به دستور دادستان اخذ و یا از وثیقه سپرده شده معادل وجه قرار ضبط میشود.
چنانچه متهم، کفیل معرفی کرده یا شخص دیگری برای او وثیقه سپرده باشد به کفیل یا وثیقه گذار اخطار میشود که ظرف یک ماه متهم را تحویل دهد.
در صورت ابلاغ واقعی اخطاریه و عدم تحویل متهم، به دستور دادستان، حسب مورد، وجه الکفاله اخذ و یا از وثیقه، معادل وجه قرار، ضبط میشود. دستور دادستان پس از قطعیت،
بدون صدور اجرائیه در اجرای حکم در اجرای احکام کیفری و مطابق مقررات اجرای احکام مدنی اجرا میشود.
تبصره_ مبلغ نوزاد بر وجه قرار وثیقه، پس از کسر هزینههای ضروری مربوط به اجرای دستور، به وثیقه گذار مسترد میشود.
قرارهای تامین کیفری چیست؟ ماده ۲۳۱ قانون آ.د.ک
هرگاه ثابت شود که متهم، کفیل یا وثیقه گذار به منظور عدم امکان ابلاغ واقعی اخطاریه، نشانی محل اقامت واقعی یا تغییر آن را به مرجع قبول کننده کفالت
یا وثیقه اعلام نکرده یا به این منظور از محل خارج شده یا به هر نحو دیگر به این منظور امکان ابلاغ واقعی را دشوار کرده است و این امر از نظر بازپرس محرز شود، ابلاغ قانونی اخطاریه برای ضبط وثیقه، اخذ وجه الکفاله و یا وجه التزام کافی است.
قرارهای تامین کیفری چیست؟
ماده ۲۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری
صفحه چقدر برای شما مفید بود؟
میانگین امتیاز 5 / 5. شمارش آرا: 1
اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.